Η οπτική της σωματικής ψυχοθεραπείας διαφέρει ουσιαστικά για την ΙΨΔ. Αρχικά, η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (OCD) είναι μια χρόνια διαταραχή άγχους που επηρεάζει άτομα όλων των ηλικιών. Σύμφωνα με τις επιδημιολογικές μελέτες, 2-3% του πληθυσμού ή περίπου 200.000-300.00 άτομα οποιασδήποτε ηλικίας πάσχουν από ΙΔΨ χώρα μας.
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ) αποτελεί μία από τις πιο διαβρωτικές μορφές ψυχικής δυσφορίας, καθώς εγκλωβίζει το άτομο σε έναν φαύλο κύκλο σκέψεων και πράξεων που λειτουργούν ανακουφιστικά, μόνο προσωρινά. Ήπια ψυχαναγκαστικά και καταναγκαστικά συμπτώματα είναι συνηθισμένα στο γενικό πληθυσμό. Στην ΙΨΔ, οι ψυχαναγκασμοί-ιδεοληψίες είναι
επίμονοι, επαναλαμβανόμενοι και συχνά αφορούν θέματα ταμπού.
Το άτομο προσπαθεί να αγνοήσει ή διώξει αυτές τις σκέψεις ή να τις εξουδετερώσει με κάποια
άλλη σκέψη ή πράξη. Οι ψυχαναγκασμοί και οι ιδεοληψίες δεν είναι απλώς “περίεργες συνήθειες”, αλλά βαθιά ριζωμένες άμυνες απέναντι σε εσωτερικές συγκρούσεις, άγχη και τραύματα.Η εμπειρία της ΙΨΔ είναι να νιώθεις ότι δεν έχεις κανέναν έλεγχο στο μυαλό σου. Όταν δεν θεωρείς τον εαυτό σου ξεχωριστό από το μυαλό σου, ίσως νιώθεις ότι κάνεις ό,τι κάνει το μυαλό σου. Αυτό σημαίνει ότι δεν καλείσαι απλώς να διαχειριστείς την παρουσία των σκέψεων που εισβάλλουν μαζί με την ΙΨΔ σου, αλλά ταυτοχρόνως αναλαμβάνεις την προσωπική ευθύνη για το πόσο φρικτές φαίνονται.
Η εμπειρία της ΙΨΔ είναι να νιώθεις ότι δεν έχεις κανέναν έλεγχο στο μυαλό σου. Όταν δεν θεωρείς τον εαυτό σου ξεχωριστό από το μυαλό σου, ίσως νιώθεις ότι κάνεις ό,τι κάνει το μυαλό σου. Αυτό σημαίνει ότι δεν καλείσαι απλώς να διαχειριστείς την παρουσία των σκέψεων που εισβάλλουν μαζί με την ΙΨΔ σου, αλλά ταυτοχρόνως αναλαμβάνεις την προσωπική ευθύνη για το πόσο φρικτές φαίνονται.
Η οπτική της Σωματικής Ψυχοθεραπείας για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Η οπτική της Σωματικής ψυχοθεραπείας και όχι μόνο αυτή, αλλά και σύγχρονες μελέτες, αναγνωρίζουν το σώμα και την εμπλοκή του. Τα συμπτώματα της ΙΨΔ μπορεί να παρουσιάσουν επιδείνωση στις ακόλουθες περιστάσεις:
» Αν είσαι γυναίκα, στη διάρκεια του κύκλου σου.
» Όταν βιώνεις μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή σου, ακόμη και θετική.
» Όταν αντιμετωπίζεις κάποια τραυματική εμπειρία.
» Όταν βρίσκεσαι σε στρεσογόνες καταστάσεις.
» Όταν καταναλώνεις μεγάλη ποσότητα αλκοόλ ή άλλες ουσίες.
» Όταν αλλάζεις περιβάλλον για κάποιο ταξίδι. » Όταν η σωματική σου κατάσταση είναι επιβαρυμένη από κάποια ασθένεια
Τα συμπτώματα παρουσιάζουν διακυμάνσεις και γίνονται εντονότερα όταν υπάρχει άγχος.
50-70% των ατόμων τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από κάποιο στρεσογόνο συμβάν.
Συνήθως παρουσιάζεται στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία και εξελίσσεται σταδιακά.
Η οπτική της Σωματικής Ψυχοθεραπείας για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Το άτομο συχνά αναγνωρίζει ότι η συμπεριφορά του είναι υπερβολική ή παράλογη.Η προλεκτική περίοδος — η εποχή που το παιδί δεν έχει ακόμα αποκτήσει γλωσσικές δυνατότητες — αφήνει ισχυρά αποτυπώματα στο σωματικό πεδίο. Σε πολλές περιπτώσεις, η έναρξη των ψυχαναγκαστικών συμπτωμάτων σχετίζεται με την αδυναμία έκφρασης ή ενσωμάτωσης αυτών των πρώιμων εμπειριών. Το σώμα, τότε, γίνεται τόπος αποθήκευσης του άρρητου άγχους, και η σκέψη αναλαμβάνει έναν υπερλειτουργικό ρόλο για να “ελέγξει” αυτό που μοιάζει απειλητικά αστάθμητο.
Στο θεραπευτικό δωμάτιο, ο σωματικός ψυχοθεραπευτής παρατηρεί όχι μόνο τον λόγο του θεραπευόμενου, αλλά και την κινητική του παρουσία: πώς αναπνέει, πού κρατά ένταση, τι “δεν κάνει” το σώμα όταν μιλά για τον εαυτό του. Οι ψυχαναγκασμοί μπορεί να καθρεφτίζονται σε μια υπέρμετρα ελεγχόμενη αναπνοή, σε σφιγμένους ώμους ή σε μια στάση σώματος που μαρτυρά ανάγκη για προστασία ή αποφυγή.
Η οπτική της Σωματικής Ψυχοθεραπείας για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Η Οπτική της συγκεκριμένης διαδικασίας στοχεύει στη σταδιακή αποκατάσταση της φυσικής ροής: της κίνησης, της αναπνοής, της συναισθηματικής έκφρασης. Μέσα από τεχνικές όπως η αναπνευστική εργασία, η κινησιοθεραπεία και η συνειδητοποίηση των σωματικών αισθήσεων, το άτομο μαθαίνει να παρατηρεί το πώς το σώμα του “συμμετέχει” στις ψυχαναγκαστικές του αντιδράσεις. Έτσι, καλλιεργείται η αυτοπαρατήρηση, όχι μόνο ως πνευματική διεργασία, αλλά ως σωματική επίγνωση.
Η ΙΨΔ, από αυτή την προσέγγιση, δεν είναι απλώς μια «διαταραχή», αλλά ένα κάλεσμα για ενσώματη αυτογνωσία. Η ψυχοσωματική ενοποίηση που προάγει η Σωματική Ψυχοθεραπεία δίνει στον θεραπευόμενο τα εργαλεία να αναγνωρίσει τις πηγές του άγχους του, να τις βιώσει με ασφάλεια και να τις μεταμορφώσει μέσα από το σώμα του — όχι παρά την ύπαρξή του, αλλά ακριβώς χάρη σε αυτήν.
